Zorg goed voor jezelf, de ander en de omgeving
Enige dagen geleden plaatste ik een tweet die mij ooit ingegeven is door Margaret Wheatley. Deze tweet is vele malen doorgestuurd. Dit bracht mij er weer toe om mijn aantekeningen en de hand-outs van een masterclass van haar, nog eens te bekijken.
De laatste keer dat ik haar gezien heb, is inmiddels een paar jaar geleden maar ik was weer verrast door wat zij te vertellen heeft.
Margaret Wheatley is een organisatie-adviseur die zich bezig houdt met nieuwe organisatievormen en leiderschap.
In haar werk heeft ze zich verwonderd over slecht functionerende organisaties, geringe vooruitgang, weinig leven in de brouwerij en hoe lastig het is om duurzame verandering tot stand te brengen.
Ik heb haar leren kennen als een systeemdenker in optima forma. Haar hele betoog gaat voortdurend uit van (levende) systemen, onderlinge relaties, (on)balans en de relatie met de natuur.
Haar aanpak is gebaseerd op de kracht van een gemeenschap en dat organisaties levende systemen zijn en mensen geen machines.
Ze doorspekt haar verhaal met muziek, filmpjes en anekdotes.
Wheatley gaat ervan uit dat het hele systeem gebaseerd is op relaties en ze laat zien dat dat ook voor de natuur geldt. Het gaat in de onderlinge relaties in een organisatie om simpele regels, waarden en afspraken. Iedereen kent deze en je kunt er niet omheen.
En: er is maar 1 set! Er zijn dus geen dubbele bodems of verborgen agenda’s. Dus: Walk your talk!
Op deze wijze is op een school de volgende set bedacht:
- Zorg goed voor jezelf
- Zorg goed voor de ander
- Zorg goed voor de omgeving
Voor deze school zijn dit de enige vastgelegde regels. Wheatley vertelde dat de set inderdaad werkt zoals onlangs op de school bleek:
Op genoemde school (VO met paar honderd leerlingen) brak een brandje op de bovenverdieping uit. Alle leerlingen verzamelden zich buiten op een grasveld tot het brandje was geblust. Het was echter noodweer geweest en de leerlingen stonden tot aan hun enkels in de modder. Toen alle leerlingen naar binnengingen, viel het de directeur op dat het wel erg lang duurde voordat iedereen binnen was. Toen hij als laatste de school binnenkwam, bleken alle leerlingen hun schoenen uitgetrokken te hebben…..
De eerste leerling had gehandeld naar de simpele drie regels en iedereen had gevolgd. Stel je eens voor dat een leerkracht bij de deur tegen de pubers had gezegd dat ze hun schoenen moesten uitdoen?